W dniu 14.03.2017 r. biegły prywatny Marcin Kubiczek sporządził na piśmie opinię ekspercką w sprawie karnej przeciwko członkowi zarządu spółki akcyjnej, oskarżonego o czyn z art. 586 KSH. Opinię sporządzono na okoliczność ustosunkowania się eksperta prywatnego do treści opinii biegłego sądowego sporządzonej w toku śledztwa i zalegającej w aktach przedmiotowej sprawy. Biegły prywatny przedstawił metodyką przyjętą przez biegłego sądowego oraz konkluzje opinii sądowej w zakresie momentu materializacji niewypłacalności w spółce akcyjnej zarządzanej przez oskarżonego. Opinia prywatna dotyczyła zatem prawidłowości metodyki opinii sądowej, z kolei opinia sądowa zmierzała do ustalenia momentu materializacji w spółce akcyjnej stanu niewypłacalności.
Warto przypomnieć, iż ustalenie momentu pojawienia się stanu niewypłacalności warunkuje możliwość przypisania oskarżonemu czynu zabronionego, o którym w art. 586 KSH. W myśl przywołanej normy prawnej, kto będąc członkiem zarządu spółki albo likwidatorem, nie zgłasza wniosku o upadłość spółki handlowej pomimo powstania warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
W dalszej części sporządzonej opinii eksperckiej biegły prywatny przedstawił metodykę badania przesłanek niewypłacalności, zarówno w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31.12.2015 r., jak również w stanie prawnym uwzględniającym nowelizację prawa upadłościowego, która weszła w życie z dniem 01.01.2016 r. Przedstawione rozważania dotyczyły płynnościowej przesłanki niewypłacalności (art. 11 ust. 1 PU) oraz majątkowej przesłanki niewypłacalności (art. 11 ust. 2 PU).
Po zaprezentowaniu metodyki badania niewypłacalności, biegły prywatny ustosunkował się do ustaleń biegłego sądowego, wskazując, czy biegły sądowy ustalił – w kontekście płynnościowej przesłanki niewypłacalności – kiedy dłużna spółka akcyjna zaprzestała wykonywania przeważającej części swoich wymagalnych zobowiązań oraz kiedy fakt niewykonywania tych zobowiązań nabył cech trwałości. Nadto, wskazał też, czy biegły sądowy przedstawił kompleksową analizę sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika, która pozwoliłaby na syntetyczną i wielowymiarową ocenę w obszarze ewentualnej materializacji przesłanek niewypłacalności.
Z kolei w obszarze majątkowej przesłanki niewypłacalności, ekspert prywatny podkreślił, iż biegły sądowy przyjął dalece wadliwą metodykę, skutkującą uzyskaniem w rachunku testowym (mającym zaprzeczyć lub potwierdzić stan niewypłacalności) niewiarygodnych wartości. Abstrahowanie od wartości rynkowych wszystkich składników majątku zarządzanej przez oskarżonego spółki akcyjnej (w sensie cywilistycznym), a także uwzględnienie w rachunku testowym rezerw na zobowiązania, świadczy o tym, iż brak jest pewności co do poprawności ustaleń poczynionych przez biegłego sądowego, a z pewną dozą prawdopodobieństwa założyć można, że zastosowanie poprawnej metodyki mogłoby doprowadzić do odmiennych ustaleń.
W konkluzji warto zaznaczyć, iż w sprawach wymagających ustalenia momentu materializacji przesłanek niewypłacalności opinia ekspercka może okazać się ważnym, jeśli nie kluczowym, elementem materiału dowodowego. W szczególności za sprawy takie uznać można postępowania toczące się na podstawie art. 586 KSH (niezłożenie w terminie wniosku o upadłość), art. 373 PU (postępowanie w przedmiocie orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej) lub art. 299 KSH (odpowiedzialność zarządu spółki z o.o. za jej długi wobec faktu bezskuteczności egzekucji) oraz art. 116 OP (przeniesienie odpowiedzialności majątkowej za zobowiązania podatkowe osoby trzeciej na członków jej zarządu).
Czytaj notkę w PDF:
