Z dniem 24 marca 2020 r. weszły w życie kolejne zmiany prawa upadłościowego wprowadzone nowelizacją z dnia 30 sierpnia 2019 r., a część z nich dotyczy przygotowanej likwidacji (tzw. pre-pack). Ustawodawca przewidział szereg poprawek mających na celu wzmocnienie ochrony wierzycieli, ale również efektywniejsze i szybsze przeprowadzenie procesu likwidacji. Nowelizacja ta jest w założeniu (chociaż częściową) odpowiedzią na zróżnicowaną praktykę sądową w zakresie poszczególnych aspektów pre-packu (Polska dzielnicowa nadal żywa), wykształconą w okresie trzech lat funkcjonowania tej instytucji.
Najważniejsze zmiany dotyczą:
- nałożenia na potencjalnego nabywcę obowiązku wpłaty wadium w wysokości 10% oferowanej ceny, które ma uwiarygodnić propozycję nabycia aktywów w ramach pre-packu i zdolność płatniczą inwestora;
- wprowadzenia obowiązku ustanowienia tymczasowego nadzorcy sądowego albo zarządcy przymusowego w przypadku złożenia wniosku o pre-pack, który ma pozwolić na weryfikację stanu finansowego i majątkowego dłużnika;
- ustanowienia obowiązku obwieszczenia o każdym złożonym wniosku pre-pack oraz przeprowadzenie aukcji w razie zgłoszenia się kilku nabywców, mające na celu zwiększenie zainteresowania potencjalnych inwestorów i tym samym – finalne zwiększenie ceny sprzedaży, a w konsekwencji zwiększenie zaspokojenia wierzycieli;
- uzyskania przez nabywcę możliwości złożenia wniosku o uchylenie lub zmianę postanowienia o zatwierdzeniu warunków sprzedaży, która ma pozwolić nabywcy na obronę przed niekorzystnymi zmianami powstałymi wskutek oczekiwania na uprawomocnienie się postanowienia Sądu upadłościowego o zatwierdzenie warunków sprzedaży;
- potwierdzenia możliwości dokonania sprzedaży składników przedsiębiorstwa na rzecz więcej niż jednego nabywcy;
- rozszerzenia możliwości złożenia wniosku o pre-pack także przez inne podmioty, co oznacza, że podmiotem legitymowanym do złożenia wniosku o zatwierdzenie warunków jest każdy uczestnik postępowania – wobec tego wniosek taki może zostać złożony również przez dłużnika, który nie składa własnego wniosku o ogłoszenie upadłości, w szczególności w odpowiedzi na wniosek wierzyciela o ogłoszenie upadłości (w tym również może złożyć go jako wniosek ewentualny, zgłoszony na wypadek gdyby sąd, pomimo przeciwnego stanowiska dłużnika, ogłosił jego upadłość);
- wprowadzenia obowiązku załączenia przez wnioskodawcę do wniosku pre-pack listy znanych zabezpieczeń na majątku dłużnika oraz obligatoryjnego załączenia odpisów wniosku dla znanych wierzycieli zabezpieczonych, którzy będą mieli szansę na ustosunkowanie się do wniosku pre-pack – odpisy te są doręczane wierzycielom rzeczowym wraz ze zobowiązaniem do zajęcia stanowiska odnośnie do wniosku pre-pack w wyznaczonym terminie, a co istotne, sąd upadłościowy nie rozpozna wniosku o pre-pack wcześniej niż na 14 dni od dnia doręczenia wierzycielom zabezpieczonym odpisów tego wniosku; zmiana ta pozwoli na uzyskanie przez wierzycieli zabezpieczonych rzeczowo szybkiej wiedzy o zainicjowanym postępowaniu, a dzięki temu wierzyciele ci będą mogli podjąć aktywną obronę swoich praw;
- kryteriów uwzględniania przez sąd wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży, bowiem w ramach nowelizacji wyklaryfikowano jednoznacznie, że kwotę możliwą do uzyskania przy likwidacji na zasadach ogólnych należy pomniejszyć nie tylko o koszty postępowania, ale także o inne zobowiązania masy upadłości, do których należą wszystkie zobowiązania masy upadłości powstałe po dniu ogłoszenia upadłości (np. wierzytelności wynikające z umów zawartych przez syndyka, roszczenia o naprawienie szkody wynikającej z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, należności ze stosunku pracy, które powstały po ogłoszeniu upadłości), co ma istotne znaczenie przy ustaleniu oferowanej przez nabywcę ceny.
Podsumowując, zaszła mała rewolucja w zakresie procedury pre-pack. Już teraz można jednak stwierdzić, że zaproponowane rozwiązania zdają się być odpowiedzią na rzeczywiste problemy pojawiające się przy stosowaniu przynajmniej niektórych przepisów regulujących przygotowaną likwidację. Jednak dopiero praktyka zweryfikuje, w jaki sposób nowelizacja wpłynie na sprawność i szybkość postępowania, jego transparentność oraz poziom zaspokojenia wierzycieli.