Prawo upadłościowe ma w sobie sporo niewyjaśnionych zagadnień i wątpliwości, które nie były wcześniej rozstrzygnięte. Jedną z takich spraw skierował właśnie Sąd Rejonowy w Opolu – działający jako sąd II instancji – do Sądu Najwyższego. Dotyczyła ona rozstrzygnięcia w ramach prowadzonej przez kwalifikowanego doradcę restrukturyzacyjnego Marcina Kubiczka upadłości konsumenckiej.

Sytuacja dotyczy mieszkania, które dłużnik – pan Maciej (imiona zmienione) zamieszkiwał wspólnie z rodzicami – panią Marią i panem Tadeuszem. Kilka lat temu przekazali oni mu mieszkanie pod warunkiem sprawowania opieki i możliwości zamieszkania do końca życia. Ich syn nie wywiązywał się z tego obowiązku, więc rodzice zażądali zwrotu nieruchomości odwołując darowiznę, na co pan Maciej przystał.

W międzyczasie pan Maciej popadł w długi, co skutkowało ogłoszeniem upadłości konsumenckiej. W związku z tym, Doradca Restrukturyzacyjny wystąpił do Sądu Upadłościowego z powództwem o nakazanie przekazania składników majątkowych do masy upadłości upadłego wraz z żądaniem udzielenia zabezpieczenia przez ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania (na postawie art. 134 ust. 1b Prawa upadłościowego). Sąd wydał postanowienie o zabezpieczeniu tego powództwa. Rodzice pana Macieja wnieśli zażalenie na to postanowienie.

I tu pojawia się dylemat. Okazuje się bowiem, że Prawo upadłościowe nie przewiduje wprost możliwości wniesienia zażalenia na postanowienie Sądu o zabezpieczeniu powództwa. Trzyosobowy skład obradujący w tej sprawie uznał jednak, że nie jest pewne, że w istocie takie prawo podmiotom, których dotyczy zabezpieczenie, nie przysługuje. Szczególnie w sytuacji, gdy są to osoby trzecie, mogące zostać poszkodowane gdyby takie zażalenie nie zostało rozpatrzone.

W związku z tym Sąd postanowił o przedstawieniu Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne zadając dwa pytania:
1)     Czy na postanowienie Sądu o zabezpieczenie powództwa przez ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania rzeczy przysługuje zażalenie?
2)     Jeśli tak, czy Sądem właściwym do rozpoznania zażalenia będzie Sąd drugiej instancji (Sąd Okręgowy) czy też inny skład Sądu upadłościowego?

Postanowienie zostało wydane 12 maja. Z niecierpliwością czekamy na rozstrzygnięcie tego dylematu przez Sąd Najwyższy.